Czy wiesz, że na Wyspach Brytyjskich decymalizacja waluty (a więc jej oparcie na systemie dziesiętnym) nastąpiła dopiero w 1971 roku? Do tego czasu system przeliczania poszczególnych nominałów w Anglii był znacznie bardziej skomplikowany, a jego ważnym elementem były szylingi. Dowiedz się, czym dokładnie jest szyling brytyjski i jaka jest jego historia.
Co to jest szyling?
Szyling to jedna z brytyjskich monet, a zarazem nominałów, które wyszły już z obiegu. Był wart 1/20 funta szterlinga, a składało się na niego 12 pensów. Jak widać, system przeliczania poszczególnych nominałów nie był w Wielkiej Brytanii zbyt prosty, ale właśnie w tej formie obowiązywał przez setki lat.
Zmiana nastąpiła dopiero w 1971 roku, kiedy podjęto decyzję o przejściu na system dziesiętny i wprowadzeniu w UK zupełnie innego systemu monetarnego. Jednak sprawa ta była podnoszona już w XIX wieku – m.in. przez Lorda Wrottesleya, który postulował to już w 1820 roku. Ostatecznie „Decimal Day” nastąpił 15 lutego 1971 roku, jednak szylingi mogły być stosowane jako środki płatnicze, podobnie jak funty szterlingi oraz pensy, do końca 1990 roku. Zmiana w UK przebiegła więc dość łagodnie.
Historia szylingów
Pierwsze odpowiedniki szylingów, zwane wówczas „testoons”, były wybite za czasów króla Henryka VII, w 1503 lub 1504 roku. Były pierwszymi angielskimi monetami, które prezentowały realistyczny, kolorowy portret angielskiego władcy na awersie. Stąd też wzięła się ich nazwa – były inspirowane włoskimi numizmatami o podobnym wzorze, nazywanych „testone”. Monety od początku były bite ze srebra, jednak w latach 1544-1551 doszło do ich psucia, a więc obniżenia gramatury srebra, z uwagi na problemy Anglii wynikające z toczących się wojen. Dlatego wartość szylingów – nazywanych tak od czasów Henryka VIII – spadała, aż do nastania rządów Elżbiety I, która przywróciła tej srebrnej monecie jej pierwotną wartość.
Szylingi były bite przez wszystkich kolejnych władców brytyjskich, jednak ilość srebra stosowanego do wybicia monety 1-szylingowej z biegiem lat spadała. Ostatnim rokiem, w którym bito je ze srebra, był 1967. Od kolejnego, aż do roku 1970, gdy zakończono ich produkcję, monety powstawały z miedzioniklu. Było to spowodowane problemami finansowymi Wielkiej Brytanii po drugiej wojnie światowej.
System decymalny, na który Wielka Brytania przeszła w 1971 roku, jest znacznie prostszy i bardziej zrozumiały – także dla obcokrajowców. Warto przy tym wiedzieć, że obecnie szylingi są obowiązującą, podstawową jednostką walutową m.in. w Kenii, Somalii, Tanzanii oraz Ugandzie, jednak są dzielone decymalnie, na 100 centów czy pensów.
Gdzie szukać więcej informacji o monetach brytyjskich?
Brytyjski system monetarny, jak również sama historia pieniądza na Wyspach to bardzo ciekawy temat, który przyciąga uwagę wielu pasjonatów dawnych dziejów oraz numizmatyki. Jeśli szukasz więcej informacji na ten temat, zajrzyj np. do artykułu pod adresem https://www.skarbnicanarodowa.pl/kroniki-numizmatyczne/298-drugie-narodziny-suwerena. Koniecznie zerknij również do katalogu Skarbnicy Narodowej, w której można znaleźć wiele numizmatów powiązanych z brytyjską historią pieniądza – do dziś w mennicach w krajach należących do Brytyjskiej Wspólnoty Narodów bije się monety z wizerunkiem monarchy z UK. Warto się im przyjrzeć!