Jeśli szukać najbardziej „kultowych” i rozpoznawalnych monet na świecie, floreny z całą pewnością znalazłyby się na szczycie listy. Chociaż początkowo były stosowane tylko we Florencji, szybko zaczęły się rozprzestrzeniać po całej Europie. Dlaczego tak chętnie je wykorzystywano? Jaka jest ich historia? Oto najważniejsze informacje.
Historia florena
Historia florena sięga średniowiecza, a dokładniej XIII wieku. Czym on dokładnie był? To złota moneta, której masa wynosiła ok. 3,5 g. Miały bardzo charakterystyczną ikonografię – na awersie znajdowała się lilia, a na rewersie – postać św. Jana Chrzciciela. Pierwsze floreny wybito w 1252 roku, we Florencji. Od nazwy tego miasta, które na przełomie XIII i XIV wieku było jednym z największych i najbogatszych w Europie, wzięła się nazwa charakterystycznych numizmatów.
Z uwagi na wzrost znaczenia Florencji – wynikający m.in. z dynamicznego rozwoju handlu oraz sukiennictwa – floren szybko stał się ważnym środkiem płatniczym na terenie Europy. W XIV wieku został najważniejszą monetą Europy, a jego stabilna wartość budziła zazdrość innych emitentów. Jak więc można się spodziewać, oryginalne floreny szybko zyskały swoich naśladowców.
Gdzie były wybijane floreny?
Oryginalne floreny dominowały na rynku monetarnym Europy w II połowie XIII wieku i na początku wieku XIV. To wtedy pojawiły się pierwsze próby naśladowania tych złotych monet. Floreny zaczęły wybijać m.in. Włochy (Florencja była wtedy niezależnym miastem), Węgry, Czechy, Francja, a także Niderlandy.
Od 1346 roku floreny biła również hiszpańska Aragonia, a od 1345 roku – tzw. floren legnicki, wybijany przez księcia Księstwa Legnickiego, Wacława I. W XV wieku pojawił się tzw. florino, czyli złota moneta papieska.
Na tym nie koniec. Na przestrzeni kolejnych wieków pojawiły się też odpowiedniki florena. Historia tej złotej monety jest podobna do dziejów grosza czy srebrnego talara, które również były naśladowane w wielu krajach. Wśród najciekawszych inspiracji można wymienić m.in.:
- weneckie cekiny, a następnie dukaty,
- floreny węgierskie, od których zniekształconej nazwy pochodzi określenie obecnej waluty tego kraju – forinta.
Polski floren – pierwsza złota moneta w historii naszego kraju
Floreny, jak można się domyślić, dotarły również do Polski. Były wybijane za czasów króla Władysława Łokietka. Tę monetę, określa się często mianem aureus polonus. Po raz pierwszy wybito ją już w 1330 roku – być może na pamiątkę 10-lecia koronacji króla. Co ciekawe, choć moneta często była określana florenem (lub dukatem), dziś uznaje się, że te nazwy nie są do końca poprawne. Dlaczego? Ponieważ numizmatowi brakuje typowej dla florenów ikonografii (przypomnijmy: lilii na awersie i Jana Chrzciciela na rewersie). W zamian na awersie znajduje się wizerunek króla na tronie, otoczony legendą „WLADISLAUS.DI.GI.REX”, a na rewersie – wizerunek św. Stanisława.
Replikę pierwszej polskiej złotej monety można znaleźć w zasobach Skarbnicy Narodowej. Jest ona częścią wyjątkowej kolekcji „Najcenniejsze Monety Polskie”, do której trafiają repliki monet o ogromnej wartości historycznej.
Zapoznaj się z nimi i sprawdź, pozostałe produkty Skarbnicy Narodowej, aby poszerzyć swoje numizmatyczne zbiory!