Z czym kojarzy Ci się słowo „cekin”? Dziś tym mianem określamy połyskujące ozdoby, najczęściej przyszywane do strojów wieczorowych, dodatków czy domowych tekstyliów. Ale gdyby zapytać o to samo słowo mieszkańca Europy w XV-XVI wieku, odpowiedź byłaby zgoła inna. Jaka? Otóż cekin był wówczas jedną z najważniejszych europejskich złotych monet. Poznaj jego historię!
Cekin jako złota moneta – jaka jest jego historia?
XIII wiek był okresem bardzo dynamicznego rozkwitu gospodarczego włoskich miast. Wynikało to z bardzo intensywnie prowadzonego handlu, a co za tym idzie – z wzmocnieniem ich pozycji na arenie europejskiej. Nie sposób się więc dziwić, że to właśnie tutaj wybijano najważniejsze ówcześnie złote monety, które były powszechnie uznawanym środkiem płatniczym.
W tym gronie warto wymienić przede wszystkim floreny pochodzące, nomen omen, z Florencji, Genueńskie genovino oraz monetę z Wenecji, nazywanej zecchino, czyli po polsku – cekin.
Cekin był złotą monetą o wadze 3,5 g. Na jego awersie znajdował się wizerunek klęczącego doży Wenecji, odbierającego od patrona miasta, św. Marka, wenecki sztandar, a na rewersie – postać Chrystusa i inskrypcja w heksametrze łacińskim, która po rozszyfrowaniu brzmiała: Sit tibi, Christe, datus // quem tū regis, iste ducātus („Chryste, niech ci zostanie dane księstwo, którym rządzisz”).
Skąd wzięła się nazwa „cekin”?
Po raz pierwszy ta złota moneta została wybita w 1284 roku. Moneta była początkowo określana mianem dukata. Jednak z czasem zaczęto stosować inne – znane do dzisiaj – określenie. Upowszechniło się szczególnie wtedy, gdy w „katalogu” monet weneckich, pojawiła się też srebrna moneta określana, dukatem.
Samo słowo zecchino, czyli cekin, pochodzi od nazwy mennicy Wenecji – Zecca. Ta zaś, co ciekawe, wywodzi się od arabskiego słowa سكّة (sikka), oznaczającego matrycę bądź formę przeznaczoną do bicia monet.
A skąd dzisiejsze wykorzystanie tego słowa jako określenie połyskującej ozdoby? Otóż okazuje się, że mniej więcej w okresie Renesansu oraz w późniejszych epokach zaczęto przyszywać te monety do kobiecych strojów i nakryć głowy.
Jaka była rola cekina?
Cekin odegrał bardzo ważną rolę w historii Europy i całego basenu Morza Śródziemnego. Mówi się, że był wzorcem dla późniejszych dukatów i innych złotych monet, które rozpowszechniły się w tym obszarze. Zainspirowały się nim nawet Imperium Osmańskie oraz Zakon Joannitów na Malcie. Co ciekawe, moneta była bita przez Wenecję aż do jej przejęcia przez Napoleona w 1797 roku. Zachowała też swój oryginalny wzór. Jedyne, co ulegało zmianie, to imię doży – w zależności od tego, kto rządził Wenecją w momencie bicia monety. To dlatego kolekcjonerzy nieustannie poszukują tych monet, aby zgromadzić „komplet władców”.
Więcej o złotym cekinie i jego roli w średniowiecznej Europie oraz późniejszych wiekach przeczytasz w tym artykule. A jeśli interesują Cię złote monety – w tym repliki najważniejszych monet historycznych, jak również numizmaty kolekcjonerskie, koniecznie sprawdź ofertę Skarbnicy Narodowej. Czekają tutaj bardzo interesujące numizmaty, które zaciekawią zarówno początkujących, jak i doświadczonych numizmatyków. Zobacz koniecznie!